Περιγραφή Εργαστηρίων 6ης Πανελλήνιας Συνάντησης Θεολόγων

 

Περιγραφη Εργαστηρίων

Οι δηλώσεις των εργαστηρίων θα γίνουν την Παρασκευή 10 Νοεμβρίου καθώς και τις υπόλοιπες μέρες του συνεδρίου. 

Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023, 12.30 - 14.30

1ο Εργαστήριο (Αίθουσα Δ΄ – 3^ος όροφος)

«Μπορούν τα Θρησκευτικά να αλλάξουν τον κόσμο;»

Επιμορφωτές:

Μάριος Κουκουνάρας Λιάγκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδαγωγικής Επιστήμης και Θρησκευτικής Εκπαίδευσης, Ε.Κ.Π.Α., Επιστημονικός Υπεύθυνος Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. - Learn Inn Ε.Κ.Π.Α.

Άγγελος Βαλλιανάτος, Επιμορφωτής Ενηλίκων, Συμβούλιο της Ευρώπης, European Wergeland Centre και  Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. - Learn Inn Ε.Κ.Π.Α.

Περιγραφή:

Η εκπαίδευση, που παρέχουμε σήμερα, στο ελληνικό σχολείο,

-        διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην οικοδόμηση του μέλλοντος;

-        αντικατοπτρίζει το είδος του κόσμου που θέλουμε να δημιουργήσουμε για τις επερχόμενες γενιές;

-        Με το μάθημα των θρησκευτικών και τη διδασκαλία μας καλλιεργούμε στην τάξη και το σχολείο τον δημοκρατικό πολιτισμό;

-        Ποια είναι η θέση των Θρησκευτικών στο δημοκρατικό σχολείο;

Στο εργαστήριο θα επικεντρωθούμε στο μοντέλο του «Πλαισίου Αναφοράς των Ικανοτήτων Δημοκρατικού Πολιτισμού» (Συμβούλιο της Ευρώπης, 2018) και τις δυνατότητες που έχει η Μετασχηματιστική Θρησκευτική Εκπαίδευση.

-        Θα αναστοχαστούμε γιατί η σχέση της θρησκευτικής γνώσης με τη ζωή του/της μαθητή/τριας είναι καθοριστική για τη μετασχηματιστική διδασκαλία  και τον δημοκρατικό πολιτισμό.

-        Θα διακρίνουμε, με βιωματικές δραστηριότητες πώς με τη διδασκαλία αναπτύσσουμε τις ικανότητες δημοκρατικού πολιτισμού και με  τα νέα ΠΣ των Θρησκευτικών (2023).

-        Θα αποτιμήσουμε πώς η Θρησκευτική Εκπαίδευση μπορεί να συντελεί στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών/τριών αποκτώντας αξία ως υποχρεωτικό μάθημα που μπορεί να προετοιμάζει τους/τις μαθητές/τριες να αλλάξουν, όσο μπορούν, τον κόσμο.

-        Θα μελετήσουμε πώς το  μοντέλο του «Πλαισίου Αναφοράς των Ικανοτήτων Δημοκρατικού Πολιτισμού» σε συνδυασμό με τη Μετασχηματιστική Θρησκευτική Εκπαίδευση μπορεί να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για μια Θρησκευτική Εκπαίδευση για όλους, που να σέβεται και να εφαρμόζει τα δικαιώματα του ανθρώπου.

 

2ο Εργαστήριο (Αίθουσα Βιβλικό Μουσείο – 3^ος όροφος):

«Όταν συναντάμε τη βία σε βιβλικές διηγήσεις…»

Επιμορφωτής/Επιμορφώτρια:

Απόστολος Μπάρλος, Θεολόγος, MΑ Θεολογίας, Εκπαιδευτής Ενηλίκων, Συγγραφέας διδακτικών βιβλίων θρησκευτικών, Μέλος της Επιμορφωτικής Ομάδας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Βάσω Γώγου, Θεολόγος, Φιλόλογος, Εικονογράφος, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Μέλος της Επιμορφωτικής Ομάδας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Περιγραφή:

Στην εποχή μας, παρατηρείται έξαρση των φαινομένων της βίας, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας τα οποία επηρεάζουν τόσο την ευρύτερη κοινωνία, όσο και την καθημερινότητα της συνύπαρξης σε μικρότερες ομάδες, όπως η σχολική κοινότητα. Επομένως, προτεραιότητα του σχολείου που διέπεται από δημοκρατικές αρχές, θα πρέπει να αποτελεί η πρόληψη και η καταπολέμηση της βίας, του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Πώς όμως αντιμετωπίζουμε, ως θεολόγοι, ερωτήματα των εφήβων μαθητών μας σχετικά με βιβλικές διηγήσεις, κυρίως της Π. Διαθήκης,  που εμπεριέχουν στοιχεία βίας και στις οποίες, μάλιστα, διηγήσεις φαίνεται ότι ο ίδιος ο Θεός  χρησιμοποιεί βία και ενεργεί εκδικητικά; Πώς προσεγγίζουμε ερμηνευτικά αυτές τις διηγήσεις με τα ορθόδοξα κριτήρια; Ποιος είναι τελικά ο Θεός της Βίβλου έτσι όπως προοδευτικά αποκαλύπτεται στην ιστορία;

Στο εργαστήριο, οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να διερευνήσουν τα παραπάνω ερωτήματα βασιζόμενοι σε βιβλικά και  θεολογικά κείμενα καθώς και σε εικαστικά έργα. Θα αξιοποιηθεί υλικό από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα EDUC8 για τη συμβολή των θρησκειών στην ανάσχεση της βίας. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από τη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. και την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου σε συνεργασία με Ευρωπαίους Εταίρους.

Οι εκπαιδευτικοί θα δουλέψουν ομαδοσυνεργατικά, αξιοποιώντας εργαλεία του έντεχνου συλλογισμού και του εκπαιδευτικού δράματος, με στόχο να εμπλουτίσουν  τις διδακτικές τους πρακτικές και να ενισχυθούν  στο ρόλο τους ως εμψυχωτές της ομάδας τάξης.

 

3ο Εργαστήριο (Παιδαγωγικό Εργαστήρι – Ισόγειο)

«Εργαστήριο ποίησης: Από τους ψαλμούς στην προσωπική ποιητική φωνή ‘Πάρε τις λέξεις σου και γράψε’»

Επιμορφώτριες:

Σέβη Κωνσταντινίδου, Θεολόγος - Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας, ΜΑ στη Δημιουργική Γραφή

Ξανθίππη Ζαχοπούλου, δασκάλα, φιλόλογος, ποιήτρια

 

Περιγραφή:

Το συγκεκριμένο εργαστήριο σχεδιάστηκε με αφορμή την Ημέρα Ποίησης και εφαρμόστηκε σε συγκεκριμένη τάξη. Οι εκπαιδευτικοί  καλούνται να πάρουν μέρος σε ένα εργαστήριο ποίησης  το οποίο εκκινάει από τους ψαλμούς της Παλαιάς Διαθήκης, όπως επιλέγονται σε συγκεκριμένη ενότητα του βιβλίου των Θρησκευτικών της Γ΄ Γυμνασίου, και επιδιώκει να καταλήξει στην προσωπική και συλλογική ποιητική φωνή της ομάδας. Μελετώντας συγκεκριμένους ψαλμούς  αναζητείται η κατανόηση των ψαλμών ως ποιήματα επικοινωνίας με τον Θεό και η επικαιροποίηση των μηνυμάτων τους στην καθημερινή ζωή. Οι συμμετέχοντες θα εργαστούν σε ομάδες πάνω σε συγκεκριμένους ψαλμούς, τους οποίους θα αποδώσουν θεατρικά. Στη συνέχεια, θα γράψουν τις δικές τους ποιητικές συνθέσεις πάλι σε ομάδες αναζητώντας την προσωπική τους φωνή και θα επιλέξουν έναν θεατρικό τρόπο παρουσίασής τους στην ολομέλεια του εργαστηρίου. Όλα τα ποιητικά κείμενα θα αναρτηθούν στο προσωπικό ιστολόγιο της εμψυχώτριας, εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της ολομέλειας. Στο τέλος του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες θα κατανοήσουν την ανάγκη του ανθρώπου να εκφράζεται δημιουργικά και  θα είναι σε θέση να οργανώνουν ανάλογες δράσεις συνολικής συμπερίληψης.

 

 

4^ο Εργαστήριο (Αίθουσα Στ΄ – 4^ος όροφος)

«Ευρωπαϊκά έργα  και  συνεργατικά ηλεκτρονικά εργαλεία  στα ΝΠΣ Θρησκευτικών»

Επιμορφωτής/Επιμορφώτρια:

Βασιόπουλος Σωκράτης, ΠΕ 01 - Θεολόγος Καθηγητής 3^ο ΓΕΛ Καστοριάς - πρώην πρεσβευτής eTwinning  Δυτικής Μακεδονίας

Γκένιου Θεοδώρα, ΠΕ 06 - Καθηγήτρια ΓΕ.Λ. Πεντάπολης Σερρών - Πρέσβειρα eTwinning  Κεντρικής Μακεδονίας 

Περιγραφή:

-        Παρουσίαση του eTwinning, δυνατότητα και τρόπος συμμετοχής (Ο τρόπος λειτουργίας και η δυνατότητα συμμετοχής για όλους τους εκπαιδευτικούς),

-        Παρουσίαση παραδειγμάτων - συνεργασιών  με θέματα από  το μάθημα (Τα Θρησκευτικά στο etwinning. Θα παρουσιαστούν παλιότερες βραβευμένες συνεργασίες αλλά και πιο πρόσφατες με χρήση της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας),

-        Διαθεματικότητα και ένταξη στο πρόγραμμα σπουδών (Θα δούμε παραδείγματα, πώς μπορεί να συνδυαστούν θέματα από το μάθημα σε διάφορα Έργα που είναι επίκαιρα και πολύ συνηθισμένα στο eTwinning),            

-        Ερωτήσεις - απορίες,

-        Δραστηριότητες από το νέο πρόγραμμα σπουδών - υλοποίηση με ηλεκτρονικά εργαλεία (διάφορες συνεργατικές δραστηριότητες π.χ. Ιδεοθύελλα, συννεφόλεξο,  κουίζ, δημιουργία παιχνιδιών. Εφαρμογή αυτών με ηλεκτρονικά εργαλεία  σε απλή τάξη ή σε συνεργασία στο etwinning).

 

 

Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023, 13.00 - 15.00

1ο Εργαστήριο (Παιδαγωγικό Εργαστήρι – Ισόγειο)

«Διαδικτυακός εκφοβισμός. Προσέγγιση και αντιμετώπιση μέσα από το Μάθημα των Θρησκευτικών»

Επιμορφώτριες:

Ξανθή Αλμπανάκη, Δρ Θεολογίας, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Θεολόγων Δ.Ε. Ημαθίας, Σερρών, Κιλκίς, Χαλκιδικής και Πέλλας

Αναστασία Παπαθωμά, Υπ. Δρ Θεολογίας, εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Περιγραφή:

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει επιφέρει πολλαπλές, σημαντικές και καθοριστικές αλλαγές στη ζωή μας. Σαφώς, δεν άφησε ανεπηρέαστη την εκπαίδευση και όλους όσους σχετίζονται με αυτή και εμπλέκονται σε αυτή, κυρίως, παιδιά και εφήβους, με όλες τις θετικές επιρροές και τις αρνητικές συνέπειες. Η χρήση των Η/Υ στην εκπαίδευση αποτελεί σαφώς ένα διδακτικό εργαλείο στη διδακτική διαδικασία, διότι παρέχει στους μαθητές δυνατότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και δυνατότητες έρευνας, καθώς και ίσες ευκαιρίες στη μόρφωση και στην επαγγελματική αποκατάσταση. Οι συνέπειες, όμως, της χρήσης των Η/Υ είναι, επίσης, καθοριστικές και με ιδιαίτερο ειδικό βάρος. Η διαδικτυακή παραβατικότητα, ο εθισμός, ο διαδικτυακός εκφοβισμός και το ηλεκτρονικό έγκλημα και το αδίκημα σε βάρος τρίτων και μάλιστα ανηλίκων, συμπεριφορές, δηλαδή, που σχετίζονται με τη διαδικτυακή χρήση, επηρεάζουν και προκαλούν αρνητικές συνέπειες στην ψυχοσύνθεση των παιδιών, σε σημείο που υφίσταται πλέον έντονος προβληματισμός σε γονείς, εκπαιδευτικούς και ψυχολόγους, κληρικούς κ.ά., για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού, που παίρνει στη χώρα μας διαστάσεις μάστιγας.

Το αποτελεσματικότερο μέσο για την αποτροπή του διαδικτυακού εκφοβισμού είναι η καλλιέργεια ήθους, η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, της αλληλεγγύης και του αλτρουισμού, για να οδηγηθούν, τελικά, τα παιδιά στην ανάπτυξη της ηθικής σκέψης, ηθικών συναισθημάτων, συμπεριφοράς και τελικά στην απόκτηση της ηθικής συνείδησης και της θρησκευτικής ωριμότητας.

Το ΜτΘ αποτελεί το βασικότερο μάθημα του Αναλυτικού Προγράμματος για τη διάπλαση του χαρακτήρα των παιδιών και τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους. Με τη διδασκαλία του ΜτΘ, οι μαθητές κατανοούν ηθικές αρχές και ανθρωπιστικές αξίες, τίθενται μπροστά σε ηθικά και θρησκευτικά διλήμματα, σέβονται την ιδιαιτερότητα και την ατομικότητα του άλλου, αναπτύσσουν κριτική σκέψη μπροστά σε κοινωνικά προβλήματα, γίνονται αλληλέγγυοι και αλτρουιστές, διαμορφώνουν τον χαρακτήρα τους, διαπλάθουν την προσωπικότητά τους και αντιλαμβάνονται τον άλλον ως «πλησίον» (πρβλ. Λκ 10:29: «τις εστί πλησίον»).

Έτσι, παρουσιάζεται η διδακτική του ΜτΘ ως μέσο πρόληψης και αντιμετώπισης του διαδικτυακού εκφοβισμού προτείνοντας σχέδια διδασκαλίας, και προσεγγίζοντας ταυτόχρονα τα προτεινόμενα σχολικά εγχειρίδια του ΜτΘ της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

 

2ο Εργαστήριο (Αίθουσα Δ΄ – 3^ος όροφος)

«‘Ο φυσικός άνθρωπος’. Φυσικό περιβάλλον και θρησκευτική ευαισθητοποίηση με άξονα την τέχνη»

Επιμορφώτριες:

Αναστασία Γκίτση,  ΜΑ Θεολογίας, θεολόγος - εκπαιδευτικός στο Ελληνικό Λύκειο Νυρεμβέργης

Ιωάννα Λιούτσια,  Υπ. Διδάκτορας Θεατρικών Σπουδών, σκηνοθέτης - θεατροπαιδαγωγός.

Περιγραφή:

Στο εργαστήριο αυτό θα διερευνήσουμε βιωματικά με βασικό άξονα τις εκφάνσεις της τέχνης τη σημασία της φύσης ενδεικτικά στον θρησκευτικό χώρο, με σκοπό τη συνειδητοποίηση της ομορφιάς της κτίσης και την ανάγκη υπεράσπισής της. Επιπρόσθετο στόχο αποτελεί η ενεργή συμμετοχή των συμμετεχόντων/ουσών κατά τα διαδικασία με σωματικούς σχεδιασμούς βασισμένους σε τεχνικές του Laban και του Lecoq.

Μετά την ολοκλήρωση του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν τη δυνατότητα να δημιουργούν παιδαγωγικά παραγόμενα προϊόντα (ηχητικά/εικαστικά) με στοιχεία της φύσης.

 

3^ο Εργαστήριο (Αίθουσα Βιβλικό Μουσείο – 3^ος όροφος):

«Διδάσκοντας για το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ στο Μάθημα των Θρησκευτικών»

Επιμορφώτριες/Επιμορφωτής:

Διονυσία Χατζή, Δρ Θεολογίας, ΕΔΙΠ Τμήμα Θεολογίας Α.Π.Θ.

Μαρία Συργιάννη, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Δ.Ε. Ανατολικής Θεσσαλονίκης και Λέσβου

Γρηγόρης Μαυροκωστίδης, Θεολόγος, πρώην Διευθυντής 7ου ΓΕ.Λ. Θεσσαλονίκης

Περιγραφή:

Αδιαμφισβήτητα το Ολοκαύτωμα αποτελεί για την σύγχρονη ιστορία, παγκόσμια και τοπική, μια μαύρη σελίδα, ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα, μια γενοκτονία. Είναι αξιοσημείωτο ότι η λέξη Holocaust προέρχεται από την ελληνική λέξη "ολοκαύτωμα" και σημαίνει κυριολεκτικά "πλήρως καμένη προσφορά θυσίας" σε θεό.

Σε ένα σχολείο δημοκρατικό και συμπεριληπτικό, ανοικτό στην κοινωνία και τις νέες πολιτισμικές συνθήκες, όπου οι μαθητές/τριες, ανάμεσα στα άλλα, θα πρέπει να γνωρίσουν αξίες και αρχές, να αναπτύξουν δεξιότητες αναγνώρισης και υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση και το αίσθημα ευθύνης ως δρώντα πρόσωπα και ενεργοί αυριανοί πολίτες, δίνεται η δυνατότητα στον/στην θεολόγο καθηγητή/τρια να προσεγγίσει διδακτικά και να αναδείξει σημαντικές πτυχές του γεγονότος του Ολοκαυτώματος, σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα και τη στοχοθεσία του μαθήματος των θρησκευτικών σε Γυμνάσιο και Λύκειο. 

(Νέα Προγράμματα Σπουδών - ΙΕΠ: Γ ' Γυμνασίου, ΘΕ: Ο Ιουδαϊσμός στην ιστορία και το παρόν, ΠΜΑ: οι μαθητές/τριες να συσχετίζουν την ιουδαϊκή θρησκεία με μείζονα γεγονότα του 20ου αι., Β' Λυκείου, ΘΕ: Ιουδαϊσμός, ΠΜΑ: οι μαθητές/τριες να εξηγούν τη σημασία του Ολοκαυτώματος και την αναγκαιότητα διατήρησής του στη μνήμη της ανθρωπότητας).

Το βιωματικό εργαστήριο με θέμα "Διδάσκοντας για το Ολοκαύτωμα στο μάθημα των Θρησκευτικών"  έχει ως στόχο, μέσω διερεύνησης διδακτικών προσεγγίσεων, προτάσεων, δραστηριοτήτων και τεχνικών διδασκαλίας, τη νοηματοδότηση και τον αναστοχασμό για το συγκεκριμένο θέμα, την κατανόηση και τη σημασία του σεβασμού και της θρησκευτικής/πολιτισμικής ετερότητας, την προσωπική θέση και τοποθέτηση, με αξιοποίηση ντοκουμέντων και πρωτότυπου οπτικοακουστικού υλικού (μεγάλο μέρος του οποίου ανήκει σε μαθητές/τριες που βραβεύτηκαν από το Υπουργείο Παιδείας).

 

4ο Εργαστήριο (Αίθουσα Στ΄ – 4^ος όροφος):

«Ταυτότητες και Ετερότητες σε πορεία συνάντησης και διαλόγου»

Επιμορφωτές:

Χρήστος Φραδέλλος, ΜΑ Θεολογίας, Θεολόγος εκπαιδευτικός, Μέλος της Επιμορφωτικής Ομάδας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Νικόλαος Τσιρέβελος, ΕΔΙΠ Τμήματος Θεολογίας Α.Π.Θ., Μέλος της Επιμορφωτικής Ομάδας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου

Περιγραφή:

Η συνύπαρξη ανθρώπων διαφορετικής θρησκευτικής πίστης στον ίδιο τόπο δεν αποτελεί καινούριο φαινόμενο. Η συνύπαρξη αυτή πολλές φορές δοκιμάζεται και οδηγεί σε μίσος και καχυποψία. Η σύγχρονη Θρησκευτική Εκπαίδευση έχει το χρέος να αναδείξει τις θέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την ειρηνική συνύπαρξη με τις ετερότητες.

Στο πλαίσιο αυτό οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες στο εργαστήριο θα μπορούν:

·    να αξιοποιούν τη θεολογία της Ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας για τις ετερότητες και την αντιμετώπιση της βίας και του φονταμενταλισμού στη διδακτική πράξη,

·    να αναγνωρίζουν τις βασικές αρχές σχεδιασμού ενός μαθήματος διδασκαλίας με βάση τις θέσεις της Ορθόδοξης θεολογίας για τον διαθρησκειακό διάλογο της κοινότητας,

·    να εξοικειωθούν με τεχνικές διδασκαλίας και περιεχόμενα από τον Ορθόδοξη θεολογία και που ευαισθητοποιούν σε ζητήματα όπως η περιθωριοποίηση και απόρριψη του άλλου και αναδεικνύουν την προσωπική ευθύνη απέναντι σε θέματα ετερότητας στην καθημερινή τους πρακτική.

Στο εργαστήριο, θα αξιοποιηθεί διδακτικό σενάριο και υλικό από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα EDUC8 για τη συμβολή των θρησκειών στην ανάσχεση της βίας. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου σε συνεργασία με Ευρωπαίους Εταίρους.